Sau nhiều tháng, nhiều năm lang thang trên
mạng với nhiều tâm trạng và suy tư khác nhau
khi duyệt từng trangweb cũng có mà wap cũng
có. Người làm web đa số là người có trình độ
cao hay rất cao, những người làmwap thì có ít
người chuyên nghiệp hơn và các phương tiện
thì hầu như chẳng có gì hiện đại, vậy mà cũngcó
được những trang wap trông cũng khá hay, đôi
khi là ngộ nghỉnh và cũng có thể xếp vào hàng
nghệthuật.
Bên cạnh những cái hay xuất hiện không ít
những cái dỡ. Dỡ vì lười biếng cũng có mà dỡ
vìthiếu trình độ chuyên môn thì nhiều hơn...
Tôi là kỷ sư điện tử chứ không là kỷ sư tin học
nên trên bình diện chuyên môn tôi chưa đủ
khả năng và chưacó quyền dạy cho ai về wap.
Tôi đã đợi chờ để rồi... chờ đợi mãi mà không
thấy kỷ sư tin học nào viếtbài nói về wap cho
các bạn. Tôi hy vọng rằng sẽ có người trong lỉnh
vực chuyên môn soạn ra một giáotrình hẳn hoi
nhằm mục đích nâng cao trình độ cho những
người bạn trẻ, rất trẻ với hiểu biết rất ít.
Trong khi chờ đợi, tôi xin được lưu ý các bạn
một số việc quan trọng như sau:
Wap là gì?
Hiểu theo cách đơn giản thì wap là một trang
web thu hẹp và hạn chế về dung lượng để sử
dụng trên mobilephone. Máy tính truy cập
được web và cả wap, nhưng phone thì truy cập
wap thôi, muốn truy cập những trang webbằng
phone thì trang web phải được một trình duyệt
sấp xếp lại, nếu không màn hình chỉ hiển thị
mộtphần nhỏ của trang web người xem phải
liên tục bấm chạy tới/lùi hoặc lên/xuống để
xem được phần còn lại
Những lỗi kỷ thuật nào nên tránh khi làm một
trang wap?
Tâm lý chung của những người làm wap là
"đẹp". Có ai muốn wap của mình xấu không? -
Hỏi chi cho mệt! Câutrả lời dĩ nhiên là "không"
rồi! Có ai muốn wap mình trông xấu tệ bao giờ
đâu, đã làm đẹp = mọi cách!
Chính vì thế đôi khi bạn đã phạm một sai lầm
quan trọng! Bạn đã sử dụng quá nhiều hình ảnh
trang trítập trung trên trang chủ (index) vì thế
mất rất nhiều thời gian để máy đọc xong các
files image và iconthậm chí có những trang wap
đã sử dụng thừa thải những hình ảnh động một
cách vô lý không chấp nhậnđược vì nó không
mô tả chủ đề gì cả. Lỗi này xét về bố cục thì
nhẹ, nhưng về kỷ thuật là rất nặng.
Bạn đừng bao giờ nghĩ rằng máy phone nào
cũng có java và máy phone nào cũng cài được
opera. Theo con sốđiều tra và thống kê chính
xác thì tỷ lệ những máy phone có cài đặt đầy
đủ chưa đến 0,8% vậy cho nêntuyệt đại đa số
khách duyệt wap (99%) là dùng trình duyệt
điện thoại mà thôi. Khi thiết kế một trang
wapbạn phải dựa vào đa số vì không phải ai
cũng có phone xịn để mà duyệt wap của bạn.
Có một số bạn lại thích xây dựng wap trên nền
java vì nó chứa khá nhiều dử liệu mà dung
lượng khônglớn lắm. Giải pháp này hay lắm và
thật thích hợp với mobile phone vì hạn chế
dung lượng, nhưng tiếcquá vì những trang wap
như vậy chỉ có số ít máy phone nào có hổ trợ
java mới đọc được!
Có những đoạn mã nguồn không chạy được với
trình duyệt mobile mà chỉ làm việc trong opera
cũng nên hạnchế sử dụng vì wap là làm cho
phone, mà không phải phone nào cũng cài được
opera!
Có cách nào để một trang wap chứa nhiều dử
liệu như web không?
Có chứ, rất nhiều cách nữa là khác và không
khó lắm đâu chỉ cần bạn đọc kỷ "hướng dẩn sử
dụng trước
khi dùng." Trang wap của bạn sẽ không nặng
lắm nhưng lại có khả năng chứa được bằng vài
chục trang wapthông thường. Việc thực hiện
phải bắt đầu từ ngay khi bắt đầu xây dựng wap
chứ những wap đã hình thànhvà đang hoạt động
mà sửa lại thì rất khó khăn. Tuy nhiên nếu bạn
quyết tâm thì không có việc gì khó,chỉ sợ lòng
không bền... Chuyện sửa một trang wap sẽ nói
sau, bây giờ chúng ta nói đến xây dựng wap
nhưthế nào để có khả năng chứa nhiều dử
liệu, dung lượng thật sự của nó có thể bằng vài
chục wap khác?
Nói đến cách này tôi xin giới thiệu đến các bạn
một trang wap được xây dựng theo kiểu gọi là
wfw đó làtucocpro.xtgem.com đây là thể loại
wap llnk tổng hợp nghĩa là admin chỉ có trang
guestbook để mà 'tám' vớibạn bè cho vui còn
lại là các đường link đến các wap khác và truy
cập nội dung cũng như dử liệu củacác wap
khác. Như thế wap chỉ cần một trang chủ, trên
trang chủ sẽ mang các đường link đến các wap
phụ(cũng do tucocpro đăng ký tại Xtgem với
những tên khác). Trên các trang wap phụ này
mặc sức muốn làm gìthì làm, thoải mái mà làm.
Đừng bao giờ nghĩ rằng wap của chúng ta là host
free và dung lượng bị hạnchế trong khuôn khổ
của một trang wap host free. Viết đến đây tôi
xin tạm dừng để các bạn có thể xem wapvà
hiện tại trang chủ cũng gần quá tải vì admin
wap để các tiết mục không cần thiết nơi trang
chủ hơi
hơi bị nhiều, thay vì đưa nó vào trang wap phụ
nếu có thể.
Trên trang chủ cần phải tránh những thứ gì và
nên có những thứ gì? Tại sao?
Nói về mỹ thuật thì trang chủ là diện mạo của
wap, wap đẹp hay xấu cũng từ đây mà nhìn.
Nhưng đẹp khôngthì cũng chưa được mà còn
phải đúng và đủ. Đẹp của một trang wap phải
hội đủ 3 yếu tố: Kỷ thuật, Mỹthuật và phải có
Văn Hóa. Trên hai diện Mỹ Thuật & Văn Hóa tôi
không có quyền đề cập vì không phải làphạm vi
chuyên môn của tôi. Tôi chỉ xin trình bày về Kỷ
Thuật mà thôi! (thành thật xin lổi các vị tiếnsĩ và
kỷ sư tin học: tại mấy ông không viết bài, bức
xúc quá nên tôi ra tay dặn dò các em làm wap
vàicâu thôi để nó làm tốt hơn!)
Trở lại vấn đề của trang chủ là xác định, các
bạn phải xác định về "đối tượng" và "tương lai"
Đối tượng trang wap của wap bạn sẽ là những
ai?
Nhất định không phải là một thiểu số những
người vô công rổi nghề, ăn xong chỉ có ngồi
chơi tìm hếtmọi cách để hại mọi người, nếu
không được như thế thì phao những tin nhãm
nhí thất thiệt gây hoang mangchia rẻ trong làng
wap rồi đắc chí ngồi cười chơi.
WAP cũng không phải là công cụ phục vụ cho
những tay lừa đảo lợi dụng lòng tin của người
xem wap như gầnđây xuất hiện với cách nói là
hack gprs, hack tài khoản chuyển tiền của các
mạng di động.... thực chấtchỉ là những trò lừa
đảo không tinh vi, chỉ có thể lừa được những ai
không rành về vấn đề chuyển tiền.
WAP phải phục vụ giao lưu, giải trí, quảng bá,
tìm hiểu và giúp đở cho nhau cùng tiến bộ thì
mới khônguổng phí một trang wap. Các bạn hẳn
đã xác định được đối tượng mà wap mình phải
phục vụ thì hãy chọnmột thái độ, một phong
cách riêng để thiết kế trang wap.
Đa số những người xem wap là những người
nghèo, do đó máy của họ là những máy phone
đời thấp và rẻtiền, duyệt wap bằng trình duyệt
của điện thoại chớ không hề có java và như thế
thì cũng chẳng càicó opera, đôi khi có opera họ
cũng tắt bỏ opera đi để đọc được tiếng Việt có
dấu vì nó không gây ra sựhiểu lầm tai hại khi sử
dụng tiếng Việt không dấu. Tôi xin đơn cử một
trường hợp có mộp bản tin nhắn nhưsau: DAO
NAO CUNG LA DAO, DAO CAO DAI CUNG LA
DAO, DAO PHAT LA DAO PHAT VAY THOI. Với
bản tin này có người đã đọcDao nào cũng là
dao, dao cạo dái cũng là dao, dao phát là dao
phát vẩy thốinhưng sự thật thì nghĩa của nó
là:Đạo nào cũng là đạo, đạo cao đài cũng là đạo,
đạo phật là đạo phật vậy thôi
Bạn đã hình dung được sự tai hại của tiếng Việt
không dấu, vậy thì chúng ta nhất quyết là phải
làm wapbằng tiếng Việt có dấu mà Viettel,
Mobifone, Vinaphone và nhiều wap khác đã
làm, không có gì để bàn ra.
Hướng phát triển trong tương lai phải được xây
dựng từ ngay bây giờ
Nếu bạn có dự kiến cài trình phiên dịch để bạn
bè các nước trên thế giới có thể đọc và hiểu
đượcWAP của bạn thì đó là ý kiến hay. Việc cài
trình phiên dịch như thế không hơn 10 phút đã
làm xong, nhưngđể hệ thống làm việc được
Wap của bạn phải viết bằng tiếng Việt có dấu
và không dùng ngôn ngữ chat nhưchúng ta nhìn
thấy trên các wap. Có một bạn đã nói với tôi
một câu mà đã hơn 5 năm rồi tôi còn chưa hiểu
thì hệ thống nào có thể hiểu để mà chuyển
ngữ được?!
Như vậy, ngoài vấn đề dùng tiếng Việt có dấu
thì còn phải viết như bài bạn đang đọc thì mới
đúng làmột trang wap có khả năng chuyển đổi
ngôn ngữ quốc tế được.
(Mời các bạn xem tiếp trang 2)